Në çrregullimin e personalitetit skizoid, aftësia për t’u lidhur me të tjerët në mënyrë kuptimplote është e kufizuar. Prevalenca e vlerësuar mesatare është 0.9%, por mund të jetë deri në 3.1%. Disa studime sugjerojnë se është pak më e zakonshme tek meshkujt, ndërsa studime të tjera nuk gjejnë ndryshime gjinore. Çrregullimi i personalitetit skizoid mund të jetë më i zakonshëm tek njerëzit me një histori familjare të skizofrenisë ose çrregullimit të personalitetit skizotipal. Komorbiditetet janë të zakonshme. Deri në gjysmë e pacientëve kanë pasur të paktën një episod të çrregullimit depresiv major. Ata shpesh kanë edhe çrregullime të tjera të personalitetit, më së shpeshti skizotipal, paranojak, bordeline ose shmangës.

Etiologjia e Çrregullimit të Personalitetit Skizoid

Të pasurit prindër ose kujdestarë që kanë qenë emocionalisht të ftohtë, neglizhentë dhe të larguar gjatë fëmijërisë mund të kontribuojnë në zhvillimin e çrregullimit të personalitetit skizoid duke nxitur tek fëmija ndjenjën se marrëdhëniet ndërpersonale nuk janë të kënaqshme.

Simptomat dhe Shenjat e Çrregullimit të Personalitetit Skizoid

Pacientët me çrregullim të personalitetit skizoid duket se nuk kanë dëshirë për marrëdhënie të ngushta me njerëzit e tjerë, përfshirë të afërmit. Ata nuk kanë miq të ngushtë ose besimtarë, përveç ndonjëherë një të afërmi të shkallës së parë. Ata rrallë lidhin marrëdhënie romantike dhe shpesh nuk martohen. Ata preferojnë të jenë vetëm, duke zgjedhur aktivitete dhe hobi që nuk kërkojnë ndërveprim me të tjerët (p.sh., lojërat kompjuterike). Aktiviteti seksual me të tjerët është pak, nëse fare, me interes për ta. Ata gjithashtu duket se përjetojnë më pak kënaqësi nga përvojat sensore dhe truporë (p.sh., ecja në plazh).

Këta pacientë nuk duket se shqetësohen nga mendimet e të tjerëve për ta – qofshin ato të mira apo të këqija. Meqenëse ata nuk i vërejnë shenjat normale të ndërveprimit social, ata mund të duken të paaftë socialisht, të larguar ose të fiksuar në veten e tyre. Ata rrallë reagojnë (p.sh., duke buzëqeshur ose duke tundur kokën) ose tregojnë emocione në situata sociale. Ata kanë vështirësi në shprehjen e zemërimit, edhe kur janë provokuar. Ata nuk reagojnë në mënyrë të përshtatshme ndaj ngjarjeve të rëndësishme të jetës dhe mund të duken pasivë ndaj ndryshimeve në rrethanat. Si rezultat, ata mund të duket se nuk kanë drejtim në jetën e tyre. Rrallë, kur këta pacientë ndjehen të rehatshëm të zbulojnë veten e tyre, ata pranojnë se ndjejnë dhimbje, veçanërisht në ndërveprimet sociale. Simptomat e çrregullimit të personalitetit skizoid kanë tendencë të mbeten të qëndrueshme me kalimin e kohës, më shumë se ato të çrregullimeve të tjera të personalitetit.

Diagnoza e Çrregullimit të Personalitetit Skizoid

Për të diagnostikuar çrregullimin e personalitetit skizoid (1), pacientët duhet të kenë një model të qëndrueshëm të:
– Shkëputjes dhe mungesës së interesit për marrëdhëniet sociale
– Shprehjes së kufizuar të emocioneve në ndërveprimet ndërpersonale

Ky model shfaqet nga prania e ≥ 4 nga sa vijon:
– Pa dëshirë ose kënaqësi për marrëdhënie të ngushta, përfshirë ato me anëtarët e familjes
– Preferencë e fortë për aktivitete të vetmuara
– Pak, nëse fare, interes për aktivitet seksual me një tjetër person
– Kënaqësi nga pak, nëse fare, aktivitete
– Mungesë miqsh të ngushtë ose besimtarësh, përveç ndoshta të afërmeve të shkallës së parë
– Indiferencë e dukshme ndaj lavdërimeve ose kritikave të të tjerëve
– Ftohtësi emocionale, shkëputje ose ndjenja të shemuara

Gjithashtu, simptomat duhet të kenë filluar që në moshën e rritjes.

Diagnoza diferenciale

Klinikanët duhet të dallojnë çrregullimin e personalitetit skizoid nga sa vijon:
– Skizofrenia dhe çrregullimet e ngjashme: Pacientët me çrregullim skizoid, ndryshe nga ata me skizofreni, nuk kanë çrregullime njohëse ose perceptuese (p.sh., paranoja, halucinacione).
– Çrregullimet e spektrit autistik: Pengesat sociale dhe sjelljet ose interesat stereotipike janë më pak të theksuara tek pacientët me çrregullim skizoid.
– Çrregullimi i personalitetit skizotipik: Ky çrregullim karakterizohet nga perceptime dhe mendime të shtrembëruara; këto tipare mungojnë në çrregullimin skizoid.
– Çrregullimi i personalitetit shmangës: Izolimi social në çrregullimin skizoid është për shkak të shkëputjes së përhapur dhe mungesës së interesit për marrëdhëniet sociale, ndërsa në çrregullimin shmangës, është për shkak të frikës nga turpi ose refuzimi.

Trajtimi i Çrregullimit të Personalitetit Skizoid

Parimet e përgjithshme për trajtimin e çrregullimit të personalitetit skizoid janë të njëjta me ato për të gjitha çrregullimet e personalitetit. Nuk janë publikuar studime të kontrolluara për psikoterapitë ose farmakoterapinë për çrregullimin skizoid. Në përgjithësi, përpjekjet për të ndarë interesime në tema jo-personale (p.sh., pasuritë, koleksionet, hobi) që tërheqin njerëzit që preferojnë aktivitete të vetmuara mund të ndihmojnë në vendosjen e një marrëdhënieje me pacientin dhe ndoshta të lehtësojnë një ndërveprim terapeutik. Qasjet kognitiv-sjellëse që fokusohen në fitimin e aftësive sociale mund të ndihmojnë gjithashtu pacientët të ndryshojnë. Meqenëse pacientët me çrregullim skizoid nuk janë të interesuar për njerëzit e tjerë, ata mund të mos jenë të motivuar për të ndryshuar.