Çrregullimi Fakticios i Imponuar mbi Veten (i quajtur më parë sindroma e Munchausen, sidomos kur manifestimet ishin dramatike dhe të rënda) dhe Çrregullimi Fakticios i Imponuar mbi Një Person Tjetër (i quajtur më parë çrregullim fakticios përmes prokurës) mund të ndodhin gjithashtu.
Këta pacientë fillimisht dhe ndonjëherë kronikisht bëhen përgjegjësi e klinikave mjekësore ose kirurgjikale. Sidoqoftë, ky është një çrregullim psikiatrik dhe është më kompleks sesa thjesht simulimi i pandershëm i simptomave, dhe shoqërohet me vështirësi emocionale të rënda.
Pacientët mund të kenë tipare të spikatura të çrregullimit të personalitetit borderline dhe janë shpesh inteligjentë dhe të zgjuar. Ata dinë si të simulojnë sëmundje dhe janë të sofistikuar në lidhje me praktikat mjekësore. Ata ndryshojnë nga simulantët sepse, edhe pse mashtrimet dhe simulimet e tyre janë të ndërgjegjshme dhe vullnetare, nuk ka stimuj të dukshëm të jashtëm (p.sh., fitim ekonomik, pushim nga puna) për sjelljen e tyre. Nuk është e qartë se çfarë fitojnë ata përveç vëmendjes mjekësore për vuajtjet e tyre, dhe motivimet e tyre dhe kërkimi për vëmendje janë kryesisht të pandërgjegjshme dhe të errëta.
Pacientët mund të kenë një histori të hershme të abuzimit emocional dhe fizik. Ata gjithashtu mund të kenë përjetuar një sëmundje të rëndë gjatë fëmijërisë ose të kenë pasur një të afërm të sëmurë rëndë. Pacientët duket se kanë probleme me identitetin e tyre, si dhe marrëdhënie të paqëndrueshme. Simulimi i sëmundjes mund të jetë një mënyrë për të rritur ose mbrojtur vetëvlerësimin duke i fajësuar dështimet për sëmundjen e tyre, duke u lidhur me mjekë prestigjozë dhe qendra mjekësore, dhe/ose duke u paraqitur si unikë, heroikë, ose të ditur dhe të sofistikuar nga ana mjekësore.
Simptomat dhe Shenjat e Çrregullimit Fakticios të Imponuar mbi Veten
Pacientët me çrregullim fakticios të imponuar mbi veten mund të ankohen për ose të simulojnë simptoma fizike që sugjerojnë çrregullime të caktuara (p.sh., dhimbje barku që sugjeron një bark akut kirurgjikal, hematemezë). Pacientët shpesh dinë shumë simptoma dhe tipare të lidhura me çrregullimin që po simulojnë (p.sh., që dhimbja nga një infarkt miokardial mund të shpërndahet në krahun e majtë ose në nofull ose të shoqërohet me djersitje).
Ndonjëherë ata simulojnë ose shkaktojnë gjetje fizike (p.sh., thyejnë një gisht për të ndotur një mostër urine me gjak, injektojnë baktere nën lëkurën e tyre për të shkaktuar ethe ose absces; në raste të tilla, Escherichia coli është shpesh organizmi infektues). Muri i barkut të tyre mund të jetë i mbushur me viza nga laparotomi eksploruese, ose një gisht ose një gjymtyrë mund të jetë amputuar.
Diagnoza e Çrregullimit Fakticios të Impunuar mbi Veten
Diagnoza e çrregullimit fakticios të imponuar mbi veten bazohet në simptomat dhe shenjat karakteristike sipas DSM-5-TR:
Falsifikimi i shenjave ose simptomave fizike ose psikologjike, ose shkaktimi i dëmtimit ose sëmundjes, i shoqëruar me mashtrim të identifikuar.
Individi e paraqet veten si i sëmurë, i penguar ose i dëmtuar.
Sjellja mashtruese është e dukshme edhe në mungesë të shpërblimeve të dukshme të jashtme.
Sjellja nuk shpjegohet më mirë nga një çrregullim tjetër mendor, si çrregullimi deluzional ose një çrregullim tjetër psikotik.
Diagnoza bazohet në historikun dhe ekzaminimin, së bashku me çdo test të nevojshëm për të përjashtuar çrregullimet fizike dhe demonstrimin e ekzagjerimit, trillimit, simulimit dhe/ose shkaktimit të simptomave fizike. Sjellja duhet të ndodhë në mungesë të stimujve të dukshëm të jashtëm (p.sh., pushim nga puna, kompensim financiar për dëmtim).
Trajtimi i Çrregullimit Fakticios të Imponuar mbi Veten
Trajtimi i çrregullimit fakticios të imponuar mbi veten është zakonisht sfidues, dhe nuk ka trajtime të qarta dhe efektive. Pacientët mund të përjetojnë lehtësim fillestar duke plotësuar kërkesat e tyre për trajtim, por simptomat e tyre zakonisht eskalohen, duke tejkaluar atë që mjekët janë të gatshëm ose të aftë të bëjnë. Konfrontimi ose refuzimi për të plotësuar kërkesat e trajtimit shpesh rezulton në reaksione të zemëruara, dhe pacientët zakonisht kalojnë nga një mjek ose spital në tjetrin.
Njohja e çrregullimit dhe kërkesa për konsultim psikiatrik ose psikologjik në fazën e hershme është e rëndësishme, në mënyrë që të mund të shmangen testet invazive të rrezikshme, procedurat kirurgjikale dhe përdorimi i tepërt ose i pajustifikuar i ilaçeve.
Duhet të përdoret një qasje joagresive, jo-dënuese dhe jo-konfrontuese për t’u paraqitur diagnozën e çrregullimit fakticios pacientëve. Për të shmangur sugjerimin e fajit ose qortimit, një mjek mund ta paraqesë diagnozën si një thirrje për ndihmë. Përndryshe, disa ekspertë rekomandojnë ofrimin e trajtimit psikiatrik pa kërkuar që pacientët të pranojnë rolin e tyre në shkaktimin e sëmundjes. Në çdo rast, është e dobishme t’i komunikohet pacientit që mjeku dhe pacienti së bashku mund të zgjidhin problemin në mënyrë bashkëpunuese.
