Inflamacioni i konjunktivës zakonisht shkaktohet nga infeksione, alergji ose irritime. Simptomat përfshijnë hipereminë konjunktivale dhe sekrecione okulare dhe, në varësi të etiologjisë, shqetësim dhe kruarje. Diagnoza bazohet në klinikë; ndonjëherë kërkohen analiza kulturë. Trajtimi varet nga etiologjia dhe mund të përfshijë antibiotikë topikë, antihistamina, stabilizues të mast cells dhe kortikosteroide.

Më së shpeshti, konjunktiviti infektiv është viral ose bakterial dhe është ngjitës. Rrallëherë, mund të jenë të pranishëm patogjenë të përzier ose të paidentifikueshëm. Alergjenë të shumtë mund të shkaktojnë konjunktivit alergjik. Irritimi joalergjik i konjunktivës mund të ndodhë nga trupa të huaj; era, pluhuri, tymi, avujt kimikë dhe lloje të tjera të ndotjes së ajrit; si dhe nga drita ultravjollcë intensive prej harkut elektrik, llambat dhe reflektimit nga bora.

Konjunktiviti zakonisht është akut, por kushtet infektive dhe alergjike mund të jenë kronike. Gjendje të tjera që shkaktojnë konjunktivit kronik përfshijnë ektropionin, entropionin, blefaritin dhe dakriocistitin kronik.

Simptomat dhe Shenjat e Konjunktivitit

Çdo burim inflamacioni mund të shkaktojë lotim ose sekrecione dhe zgjerim vaskular difuz të konjunktivës. Sekrecionet mund të shkaktojnë formimin e koreve gjatë natës. Sekrecionet e trasha mund të turbullojnë shikimin, por pasi të pastrohen, mprehtësia vizuale duhet të mbetet e paprekur.

Në konjunktivitin alergjik, kruarja dhe lotimi janë simptomat mbizotëruese. Kemoza (edeme konjuktivit) dhe hiperplazia papilare gjithashtu sugjerojnë konjunktivit alergjik. Irritimi ose ndjesia e trupit të huaj, fotofobia dhe sekrecionet sugjerojnë konjunktivit viral infektiv; ndërsa sekrecionet purulente sugjerojnë konjunktivit bakterial. Dhimbja e syve shumë e rëndë sugjeron sklerit.

Diagnoza e Konjunktivitit

• Vlerësim klinik
• Ndonjëherë kërkohet kulturë mikrobike

Diagnoza e konjunktivitit zakonisht bëhet në bazë të historisë dhe ekzaminimit, që zakonisht përfshin ekzaminimin me slit lamp dhe ngjyrosjen me fluoresceinë të kornesë. Nëse dyshohet glaukoma, matet presioni intraokular. Për të parandaluar transmetimin e infeksionit tek pacientët dhe stafi, është veçanërisht e rëndësishme dezinfektimi i kujdesshëm i pajisjeve që bien në kontakt me syrin, pas ekzaminimit të pacientëve me konjunktivit të mundshëm.  Dhimbja e thellë në syrin e prekur kur ndriçohet syri i paprekur (fotofobia e mirëfilltë) nuk ndodh në konjunktivit të thjeshtë dhe sugjeron një çrregullim të kornesë ose uvesë së përparme. Hiperemia konjunktivale rrethore (nganjëherë e përshkruar si “flush ciliar”) shkaktohet nga zgjerimi i enëve të gjakut të holla, të drejta dhe të thella, që rrezatojnë 1 deri në 3 mm nga limbus, pa hiperemi të theksuar të konjunktivës bulbare dhe tarsale. Flushi ciliar ndodh me uveitin, glaukomën akute dhe disa lloje të keratitit, por jo me konjunktivit të thjeshtë.

Shkaku i konjunktivitit sugjerohet nga gjetjet klinike. Megjithatë, kulturat janë të domosdoshme për pacientët me:

• Simptoma të rënda
• Imunokompromentim
• Sy të ndjeshëm (p.sh., pas transplantit të kornesë, në ekzofthalmia nga sëmundja Graves)
• Përgjigje të dobët ndaj trajtimit fillestar

Dallimi klinik midis konjunktivitit infektiv viral dhe atij bakterial nuk është shumë i saktë. Megjithatë, nëse historia dhe ekzaminimi sugjerojnë fuqishëm konjunktivit viral, nuk është e nevojshme të përshkruhen antibiotikë fillimisht. Antibiotikët mund të përshkruhen më vonë nëse pamja klinike ndryshon ose simptomat vazhdojnë.

Trajtimi i Konjunktivitit

Parandalimi i përhapjes

• Trajtimi i simptomave
• Antibiotikë nëse shkaku është bakterial
• Antihistamina topike dhe stabilizues të qelizave mastike nëse shkaku është alergjik

Mjekët duhet të ndjekin këto hapa për të shmangur përhapjen e konjunktivitit, i cili shpesh është shumë ngjitës dhe transmetohet përmes piklave, objekteve të ndotura dhe kontaktit dorë-sy:

• Përdorimi i dezinfektuesit të duarve ose larja e duarve në mënyrë të duhur (duart të lahen me  sapun plotësisht, të fërkohen për të paktën 20 sekonda, të shpëlahen mirë dhe të mbyllet uji duke përdorur një peshqir).
• Dezinfektimi i pajisjeve pas ekzaminimit të pacientëve.

Pacientët duhet të ndjekin këto hapa:

• Përdorimi i dezinfektuesit të duarve dhe/ose larja e plotë e duarve pasi të prekin sytë ose sekrecionet nazale.
• Shmangia e prekjes së syrit të pa prekur pasi të kenë prekur syrin e infektuar.
• Shmangia e përdorimit të përbashkët të peshqirëve ose jastëkëve.
• Shmangia e notit në pishina.

Sytë duhet të mbahen të pastra nga sekrecionet dhe nuk duhet të mbulohen me fashë. Fëmijët e vegjël me konjunktivit duhet të qëndrojnë në shtëpi nga shkolla për të shmangur përhapjen e infeksionit. Kompresat e ftohta të vendosura mbi sy mund të ndihmojnë në lehtësimin e djegies dhe kruarjes lokale. Antimikrobikët përdoren për infeksione të caktuara.

Trajtimi sipas shkakut

• Konjunktiviti bakterial akut zakonisht trajtohet me antibiotikë topikë (përveç në rastet e shkaktuara nga gonokoku dhe klamidia). Konjunktiviti gonokokal dhe konjunktiviti i përfshirjes tek të rriturit kërkojnë antibiotikë sistemikë.

• Konjunktiviti viral zakonisht është vetëkufizues, por rastet e rënda ndonjëherë kërkojnë kortikosteroide topike.

• Konjunktiviti alergjik trajtohet me antihistamina topike, ilaçe anti-inflamatore jo-steroide, stabilizues të qelizave mastike, ose një kombinim të tyre. Kortikosteroidet topike ose ciklosporina përdoren për rastet rezistente. Antihistaminat orale mund të jenë të dobishme për pacientët me simptoma të tjera alergjike (p.sh., rrjedhje nazale).