Sklera është një sferë e bardhë dhe e trashë, e përbërë nga ind lidhor i dendur, që rrethon syrin dhe mban formën e tij. Në pjesën e përparme, sklera bashkohet me kornene në limbus, ndërsa në pjesën e pasme lidhet me meningjet aty ku nervi optik del nga globi i syrit duke formuar lamina cribrosa. Trashësia e saj varion nga 0.83 mm në pjesën e përparme deri në 1 mm në pjesën e pasme. Në ekuator është 0.43 mm, ndërsa nën muskujt është 0.3 mm, që është pika më e hollë. Episklera është një membranë e hollë vaskulare që ndodhet midis konjunktivës dhe sklerës.
Episkleriti
Episkleriti shfaqet te të rriturit e rinj, më shpesh te gratë. Zakonisht është idiopatik; megjithatë, mund të lidhet me sëmundje të indit lidhor dhe rrallë me sëmundje serioze sistemike (prezente tek rreth 15% e pacientëve). Shfaqet një irritim i lehtë. Për më tepër, një njollë e kuqe e ndezur është e dukshme menjëherë nën konjunktivën bulbare (episkleriti i thjeshtë). Mund të jetë prezent gjithashtu një nodul hiperemik, edematoz, i ngritur (episkleriti nodular). Konjunktiva palpebrale mbetet normale.
Episkleriti dallohet nga konjunktiviti përmes hiperemisë së lokalizuar në një zonë të kufizuar të globit të syrit, me shumë më pak lotim dhe pa sekrecione. Dallohet nga skleriti për mungesën e fotofobisë dhe dhimbjes së rëndë. Kjo gjendje është vetëkufizuese. Nëse shqyrtimi i sistemit nuk sugjeron një shkak të fshehur, atëherë, përveç rasteve kur episodet përsëriten, një vlerësim diagnostik për çrregullime sistemike nuk është zakonisht i nevojshëm.
Pikat e lubrifikimit topikal përdoren zakonisht për rehati të pacientit. Një trajtim i shkurtër me kortikosteroide topikale (p.sh., prednisolon acetat, pika 1% 4 herë në ditë për 7 ditë, të reduktuara gradualisht gjatë 3-4 javëve) ose me një medikament oral anti-inflamator jo steroid (NSAID) zakonisht shkurton episodin; kortikosteroidet zakonisht përshkruhen nga një okulist. Vazokonstriktorët topikalë (p.sh., tetrahydrozoline, brimonidine tartrate 0.025%) për përmirësimin e pamjes janë opsionale; megjithatë, përdorimi i rregullt mund të përkeqësojë eritemën për shkak të vazodilatimit rikthyes.
Skleriti
Skleriti është më i zakonshëm tek gratë e moshës 30 deri 50 vjeç, dhe shumë prej tyre kanë sëmundje reumatike sistemike, si artriti reumatoid, lupus eritematoz sistemik, poliarteriti nodoza, granulomatoza me poliangjit (më parë e njohur si granulomatoza Wegener), ose polikondriti rekurent. Disa raste kanë origjinë infektive. Rreth gjysma e rasteve të skleritit nuk kanë shkak të njohur. Skleriti zakonisht përfshin segmentin anterior dhe shfaqet në 3 lloje – difuz, nodular dhe nekrotizues.
Simptomat dhe Shenjat e Skleritit
Skleriti Nodular: shkakton dhimbje (shpesh e përshkruar si një dhembje e thellë dhe shpues) aq të fortë sa ndërhyn në gjumë dhe oreks. Fotofobia dhe lotimi mund të jenë prezentë. Pika hiperemike zhvillohen thellë nën konjunktivën bulbare dhe janë më të purpurta sesa ato të episkleritit ose konjunktivitit. Konjunktiva palpebrale është normale. Zona e prekur mund të jetë fokale (zakonisht një kuadrat i globit) ose të përfshijë të gjithë globin (skleriti difuz) dhe mund të përmbajë një nodul hiperemik, edematoz, të ngritur (skleriti nodular) ose një zonë avaskulare (skleriti nekrotizues).
Skleriti Nekrotizues: Në raste të rënda të skleritit nekrotizues, mund të ndodhë perforimi i globit dhe humbja e syrit. Sëmundjet reumatike sistemike janë prezente në 20% të pacientëve me sklerit difuz ose nodular dhe në 50% të pacientëve me sklerit nekrotizues. Skleriti nekrotizues te pacientët me sëmundje reumatike sistemike sinjalizon vaskulit sistemik të nëndjeshëm. Mjekët duhet të marrin parasysh me kujdes infeksionin te pacientët me sklerit nekrotizues, pasi skleriti infektiv mund të manifestohet në mënyrë të ngjashme dhe infeksioni mund të komplifikojë skleritin nekrotizues.
Diagnoza e Skleritit
Diagnoza e skleritit bëhet klinikisht dhe me ekzaminim me slit lamp, e cila zakonisht zbulon një hije të purpurt të sklerës që buron thellë nën konjunktivë. Për të konfirmuar skleritin infektiv, nevojiten shpesh analiza smears ose rrallëherë biopsi. Për skleritin posterior mund të nevojitet CT ose ultrasonografi.
Trajtimi i Skleritit
- Kortikosteroide sistemike
Rrallë, NSAID-të janë të mjaftueshme për rastet e lehta të skleritit. Megjithatë, zakonisht një kortikosteroid sistemik (p.sh., prednizon 1-2 mg/kg gojarisht një herë në ditë për 7 ditë, pastaj reduktohet me 10 mg çdo javë sipas tolerancës ose nevojës klinike) është terapia fillestare. Nëse inflamacioni kthehet, mund të konsiderohet një dozë më e gjatë e kortikosteroideve orale ose një kortikosteroid intravenoz me puls, si metilprednizolon 1g IV në ditë për 3 ditë. Nëse pacientët nuk përgjigjen ndaj ose nuk tolerojnë kortikosteroidet sistemike ose kanë sklerit nekrotizues dhe sëmundje reumatike sistemike, përdorimi i imunodepresantëve sistemikë, si ciklofosfamid, metotreksat, mikofenolat mofetil, ose agjentët biologjikë (p.sh., rituksimab, adalimumab), është i indikuar, por vetëm në konsultim me një reumatolog. Graftet sklerale mund të jenë të nevojshme në rast perforimi të mundshëm. Infeksioni duhet të merret parasysh me kujdes te pacientët me sklerit, veçanërisht para fillimit të terapisë imunosupresive. Ndër pacientët me sklerit, 14% humbin ndjeshëm mprehtësinë vizuale brenda 1 viti dhe 30% brenda 3 viteve.
- Kanski, J. J., Bowling, B. (2016). Clinical Ophthalmology: A Systematic Approach. 8th Edition. Elsevier.
American Academy of Ophthalmology (AAO). (2023).
Klevis Doçi
Founder




